Trước '75 có một dạo, đi tới đâu cũng nghe người ta nhắc tới "Bang Bang" của danh ca Sheila. Không chỉ từ các quán nhạc hay café, mà trong gia -ình, trên đường phố, từ già đến trẻ, từ người văn-phòng đến giới bình-dân, đó là Sài Gòn vào những năm đầu thập-niên 70's. Thời đó phong-trào nhạc trẻ đang được công-chúng ưa chuộng, nhiều ca khúc nổi tiếng của nước ngoài đã du nhập vào Saigon và được Việt hoá. Bài hát "Bang Bang" là một trong số đó.
(Nguồn trích từ bài viết của: Chu Văn Lễ)
2. "Bang Bang" nguyên là một ca khúc của cặp ca sĩ Mỹ Sony & Cher. Với "Bang Bang" họ đã làm sôi-động giới trẻ của nhiều quốc-gia trên thế-giới. Nhưng "Bang Bang"đã không đi từ Mỹ thẳng vào Viêt-Nam. Nó được người Việt biết đến như là môt ca khúc Pháp do danh ca Sheila trình bày. Sheila hát lại ca khúc này và cho ghi-âm phiên-bản Pháp ngữ vào năm 1966. Cô đã thật sự Pháp hóa bài hát Mỹ. Từ một tiết-tấu kích-động của rock 'n roll trong phiên bản gốc, Sheila đã biến "Bang Bang" thành một bài nhạc tình theo địệu ballade nhẹ-nhàng.
Nhạc-sĩ Phạm Duy đã mang "Bang Bang" của Pháp vào Việt-Nam và biến nó thành "Khi Xưa Ta Bé". Ông trung-thành với phiên-bản Pháp hơn khi chuyển Việt ngữ, mặc dù lời của hai bản Mỹ và Pháp không khác nhau nhiều lắm. Đó là một câu chuyện nhắc lại thời thơ-ấu với trò chơi bắn súng. Cái khác là bản nguyên-gốc của Cher chỉ nhắc lại một cảm-xúc buồn nhẹ khi trò chơi bắn súng của trẻ con làm nhớ lại một cuộc tình đã qua. Diễn-biến tâm-lý của lời nhạc có vẻ hơi nhanh, khiến người nghe chưa kịp cảm nhận đã đi đến kết-thúc, để lại một chút hụt-hẫng. Hình như chủ-ý của tác-giả là ở đoạn điệp-khúc khi nhắc đến trò chơi bắn súng bang bang, chứ không phải là tạo một cốt truyện hoàn-chỉnh.
Trong khi Sheila kể một câu chuyện tình, băt đầu bằng trò chơi bắn súng bang bang và kết-thúc khi tác giả mang ta về hiện tại, nhìn thấy trẻ con chơi trò bắn súng giống như ngày xưa mình đã từng chơi. Nội-dung xem chừng không khác mấy so với lời Mỹ, nhưng mang lại cho người nghe một cảm-xúc thật sâu lắng. Đó là nhờ Sheila đã cho hát thêm một đoạn chính (verse) đề tạo đoạn-kết cho bài nhạc.
"Khi Xưa Ta Bé" lại nghe rất thuần Việt. Có lẽ vì lịch-sử cận-đại của Viêt-Nam là một chuỗi dài chiến-tranh, nên trò chơi bắn súng của trẻ con là có thật, rất thật. Bài hát đi vào Việt-Nam ở thập niên 70's khi chiến-tranh đang leo thang và đi dần vào thành-phố. Từ cái thật của trò chơi bắn súng, người nghe đã cho phép mình thả hồn vào hư-cấu để sống trọn với bài hát một cách say đắm. Lời Viêt của nhạc sĩ Phạm Duy đẹp tựa một bài thơ. Phần điệp-khúc được lập lại như một tiếng vọng từ quá-khứ, mang đến cho người nghe một cảm giác buồn.
"Anh bắn ngay em, bang! bang!
Em ngã trên sân, bang! bang!
Tiếng súng khi xưa, bang! bang!
Ta sẽ không quên bao giờ...."
3. Thành-công đến với ca-sĩ Thanh Lan khi cô đã ghi âm bài hát này trong chương-trình "Nhạc Trẻ" do nhạc-sĩ Ngọc Chánh thực-hiện. Ngoài cô ra cũng có nhiều ca-sĩ khác hát ca khúc này. Dường như ca-sĩ Diễm Chi - "Du-Ca Chi Bảo" - cũng đã có lần xuất hiện trên màn ảnh đài truyền-hình THVN9 với ban nhạc The Dreamers khi hát bài hát này, tiếc là chưa đủ thời-gian để chiêm-nghiệm thì xã-hội đã có những thay đổi lớn, khiến người ta không còn được hát những bài hát như thế này nữa...
Những đưa trẻ của ngày xưa bây giờ đã lớn lắm. Có đứa đã không còn. Nhưng "Bang Bang" vẫn còn là trò chơi bắn súng của trẻ con ngoài công-viên. "Khi Xưa Ta Bé" vẫn còn đuợc hát, không chỉ bởi Thanh Lan hay những ca-sĩ cùng thế-hệ với cô, mà cả bởi các nghệ-sĩ trẻ thời nay. Nhưng họ thích nhịp dồn-dập của Cher hơn. Họ hát theo phiên-bản gốc để lập lại tiếng súng bang! bang!
Đây là bài hát original được thu âm trước '75. Thân mời anh chị cùng nghe lại...
Sai Gòn Xưa
(Sưu tầm)
https://www.youtube.com/watch?v=RDIDtur3q9s
